Φως της Καστοριάς: Το νόημα της Μεταμόρφωσης του Χριστού († 6 Αυγούστου), κατά τον άγιο Ισίδωρο Πηλουσιώτη (περίπου 360

Η Μεταμόρφωση. Υπέροχη τοιχογραφία
στον Άγιο Νικόλαο, Κασνίτζη,
Καστοριάς.12ος αιών.

Α) Προλογικά.

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρα Χριστού επάνω στο όρος Θαβώρ ήταν κι ευλόγως αναγνωρίζεται ως ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα που ο Ίδιος εποίησε κατά την επίγεια ζωή Του. Το θαύμα αυτό περιλαμβάνει, υποδηλώνει και κοινοποιεί αρκετά υψηλά νοήματα και σημαντικές αλήθειες της πίστεώς μας. Τα εν λόγω νοήματα και τις συναφείς τους αλήθειες, τα κατέγραψαν στα θεόπνευστα συγγράμματά τους οι άγιοι Πατέρες και οι ιεροί συγγραφείς της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, τα ύμνησαν στα εμπνευσμένα τροπάριά τους οι υμνογράφοι αυτής και τα ιστόρησαν οι αγιογράφοι με το χρωστήρα τους στις φορητές εικόνες και τους τοίχους των ιερών ναών μας.

Στους προαναφερόμενους ιερούς συγγραφείς της Εκκλησίας μας, οι οποίοι παρουσίασαν με την πένα τους τα υψηλά νοήματα του θαύματος της Μεταμόρφωσης του Κυρίου, περιλαμβάνεται και ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης. Ο άγιος αυτός καταγράφει σε μία σύντομη επιστολή του και μας εξηγεί, ότι η μεταμόρφωση του Ιησού Χριστού προδήλωνε – δηλώνει, συν τοις άλλοις, και την εκ νεκρών ανάσταση όλων ημών των ανθρώπων κατά τη Δευτέρα Παρουσία Του. Το κείμενο αυτής της επιστολής παρουσιάζεται παρακάτω, αμέσως μετά την παράθεση της σχετικής της ευαγγελικής περικοπής (Ματθ. Ιζ΄1-9), που αναγιγνώσκεται κατά την εορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Χριστού (6^η Αυγούστου).

Η ιερά μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος
στο Δρυόβουνο Κοζάνης ( "Η Άι-Σωτήρα¨).

Β) Η Μεταμόρφωση του Κυρίου. Κατά Ματθαίον ιζ΄, στίχ. 1-9.

Απόδοση στη Νεοελληνική.

Ύστερα απὸ έξι ημέρες, παίρνει ο Ιησούς τον Πέτρο και τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, τον αδελφόν του, και τους ανεβάζει σε ένα ψηλὸ βουνὸ ιδιαιτέρως.

Και μεταμορφώθηκε μπροστά τους και έλαμψε το πρόσωπό Του όπως ο ήλιος, τα δε ενδύματά Του έγιναν άσπρα σαν το φώς.

Και εμφανίσθηκαν εις αυτοὺς ο Μωυσὴς και ο Ηλίας, οι οποίοι συνομιλούσαν μαζί Του.

Τότε έλαβε το λόγο ο Πέτρος και είπε στον Ιησού, «Κύριε, καλὸ είναι να μείνουμε εδώ. Εὰν θέλεις, ας κάνουμε εδώ τρεις σκηνές, μία για σένα, μία για τον Μωυσὴ και μία για τον Ηλία».

Ενώ αυτὸς ακόμη ομιλούσε, ένα σύννεφο φωτεινὸ τους εσκίασε και μία φωνὴ απὸ το σύννεφο έλεγε, «Αυτὸς είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, εις τον οποίον ευαρεστούμαι. Αυτὸν να ακούτε».

Και όταν άκουσαν οι μαθητές, έπεσαν με το πρόσωπό τους στη γη και φοβήθηκαν πολύ.

Και ο Ιησούς αφού τους πλησίασε, τους άγγιξε και είπε, «Σηκωθείτε και μη φοβάσθε».

Όταν δε σήκωσαν τα μάτια τους δεν είδαν κανέναν παρὰ μόνον τον Ιησούν.

Και ενώ κατέβαιναν απὸ το βουνό, ο Ιησούς τους διέταξε, «Μην πείτε σε κανέναν το όραμα, έως ότου ο Υιὸς του ανθρώπου αναστηθεί εκ των νεκρών».

Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος
στο ομώνυμο μοναστήρι του Δρυόβουνου.

Γ) Η Μεταμόρφωσις του Κυρίου. Κείμενο αγίου Ισιδώρου Πηλουσιώτου (περίπου 360 - 450 μ. Χ.).

Η εν τω όρει μεταμόρφωσις του Δεσπότου ημών και Σωτήρος, την εκ νεκρών εξανάστασιν ημών προεδήλου, ήντινα και φυλάττειν εν εαυτοίς οι θεαταί προσετάττοντο μέχρι της αυτού αναστάσεως, ως τότε πιστήν φανησομένην, οία τω έργω ορωμένην. Η δε Μωσέως και Ηλιού παρουσία, την ζώντων και νεκρών εμαρτύρησεν αυτώ δεσποτείαν.

(Ελληνική Πατρολογία Migne, τόμ.78, Βιβλίον Α΄, Επιστολή ΣΛΘ΄, Αλφειώ Πρεσβυτέρω).

Απόδοση στη Νεοελληνική

Η Μεταμόρφωση του Δεσπότη και Σωτήρα μας Χριστού, που έγινε επάνω στο βουνό, αποτελούσε προδήλωση της δικής μας μελλοντικής ανάστασης απ’ τους νεκρούς. Αυτήν (: τη Μεταμόρφωση του Χριστού και την προδήλωσή της) οι τρεις Απόστολοι - θεατές τής Μεταμόρφωσης έλαβαν εντολή από τον Χριστό να την κρατήσουν μυστική μέχρι τη δική Του ανάσταση, διότι τότε θα γινόταν κατανοητή η σημασία τού εν λόγω θαυμαστού γεγονός, το οποίο είδαν να πραγματοποιείται. Η δε παρουσία του Μωυσή και του προφήτη Ηλία φανέρωνε την εξουσία του Χριστού επάνω στους ζώντες και τους νεκρούς.